Partnerbijdrage
Aan een bedrijfsoverdracht gaat vaak een lange periode vooraf waarin de beoogd opvolger meewerkt binnen het familiebedrijf. Zo kan hij of zij ontdekken of een uiteindelijke overname passend is én alvast vermogen opbouwen om de overname te financieren. Helaas verloopt deze periode niet altijd zonder conflicten.
Gert-Jan Haanen, Directeur Consultancy ABAB Accountants en adviseurs
Conflict tussen ouder en kind
Het gebeurt regelmatig dat er tijdens het proces van de bedrijfsoverdracht een conflict ontstaat tussen ouder en kind. Vóór de toetreding had de ouder de uiteindelijke zeggenschap over het bedrijf. De medewerkers van het bedrijf waren hier ook aan gewend. Na toetreding van het kind ontstaat er een nieuwe situatie, afhankelijk van het gecreëerde verwachtingspatroon. Daarnaast spelen natuurlijk de persoonlijkheden van ouder en kind een rol.
Oorzaken van conflicten
Zeker in de eerste periode na toetreding van het kind, zien we vaak conflicten ontstaan tussen ouder en kind. Dit kan allerlei oorzaken hebben. Zo kan er verschil van inzicht zijn over de bedrijfsvoering. Dat is ook logisch, omdat het kind vaak hoog opgeleid is en daardoor beschikt over meer actuele, theoretische kennis dan de ouder. De ouder heeft daarentegen natuurlijk veel meer praktijkervaring. De kunst is om dit inzicht te hebben en elkaars sterktes optimaal te benutten. Ook botsende persoonlijkheden worden vaak gezien als oorzaak van een conflict. Hierbij is het goed om zich af te vragen hoe dit komt: wellicht lijken ouder en kind veel op elkaar? Daarnaast kan er ook nog sprake zijn van verschillen in normen en waarden.
Het wordt uiteraard nog ingewikkelder als er meerdere kinderen en ouders bij de bedrijfsoverdracht betrokken zijn. Hoe meer mensen, hoe meer verschillen. Om het hele proces toch in goede banen te leiden, moet u zich daarom realiseren dat dit soort problemen op de loer liggen en dat dit niet alleen gebeurt bij anderen.
Juridische afspraken
Om de ergste calamiteiten het hoofd te bieden, is het belangrijk heldere juridische afspraken te maken voor het geval de samenwerking wordt gestaakt. Dit is echter uiteraard niet de intentie van een voorgenomen bedrijfsoverdracht op termijn.
Duidelijke taakverdeling
Wist u dat de meeste conflicten binnen familiebedrijven voortvloeien uit een onduidelijke taakverdeling tussen ouder(s) en opvolger(s)? Het helpt als er een duidelijke taakverdeling is. Niet alleen voor de medewerkers, maar ook voor de ouder en het kind dat is toegetreden. Deze taakverdeling moet zo duidelijk zijn omschreven dat ook een buitenstaander kan begrijpen wat onder bepaalde taken wordt verstaan en wat niet. Zo weten alle partijen wat zij van elkaar kunnen verwachten.
Vergeet niet om de taakverdeling tussen ouder en kind ook duidelijk te maken aan de medewerkers of in ieder geval de managementlaag. Ook voor hen is het uitermate prettig om te weten wie waarover besluiten neemt en waarom. Uiteraard is het verstandig om bij het vaststellen van de taakverdeling gebruik te maken elkaars kwaliteiten en er alvast rekening mee te houden dat de ouder uiteindelijk een minder belangrijke rol in het bedrijf krijgt.
Stel uzelf maar eens de gewetensvraag: heeft u de taakverdeling goed vastgelegd en houdt u die regelmatig tegen het licht? Het kan veel extra inzicht geven om iemand van buiten het bedrijf mee te laten denken over de taakverdeling. Door het stellen van de juiste vragen, worden taken uiteindelijk veel duidelijker gedefinieerd.
Voor de inhoud en organisatie van onze Academy bijeenkomsten, masterclasses en communities voor ondernemers en bij de uitvoering van bepaalde dossiers werken we samen met vaste partners. Door deze samenwerking kunnen we gebruikmaken van de kennis, ervaring en faciliteiten van deze bedrijven.
Meer informatie over onze partners >
