Lenteprikkel 2024 | Groeien met grenzen!? | Terugblik

Diversiteit maakt een bedrijf sterker, net zoals biodiversiteit de natuur sterker maakt. Dit zegt directeur Bas Wijbenga van Brouwers Groen uit De Moer. Hij kan het weten. Zo’n 13% van zijn personeelsbestand bestaat uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Veel meer bedrijven zouden dit potentieel kunnen benutten. Maar dan moeten ze er wel om vragen.

Tekst: Paul Welling | Foto’s: Joris Buijs Fotografie ©

Brouwers Groen is specialist in aanleg en onderhoud van groenvoorzieningen voor overheden, instellingen, bedrijven en particulieren. Het is een van de groenbedrijven van moedermaatschappij Vebego, inmiddels een internationaal concern in facilitaire dienstverlening, waaronder schoonmaakbedrijf Hago, maar nog steeds een familiebedrijf met Limburgse roots. Al van oudsher heeft Vebego een sociale missie. Het bedrijf wil ‘goed doen’. Het wil medewerkers hun werk als betekenisvol laten ervaren en wil iedereen een werkplek bieden, ongeacht opleidingsniveau, maatschappelijke positie, persoonlijke uitdagingen en kwaliteiten. Ook Brouwers Groen is hiermee een werkgever waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een werkplek kunnen vinden. Nu een kleine 20 op een totaal personeelsbestand van 130 werknemers. En dit aandeel zou zelfs hoger mogen zijn, als het aan het bedrijf ligt. Wat ziet Brouwers wat veel andere werkgevers niet zien?

Een goed gevoel

‘Wij geloven intrinsiek in een diverse organisatie en een inclusieve samenleving. Dit zit in het dna van ons bedrijf’, zegt Brouwers’ directeur Bas Wijbenga. ‘Het kwam ooit voort uit een personeelstekort bij Hago. Het bedrijf moest steeds meer mensen uit het buitenland halen. Hago-oprichter Ton Goedmakers ging in gesprek met een Brabantse SW-organisatie. Konden wij iets met hun mensen doen? Ton had er een goed gevoel bij. Hij vond het belangrijk dat zijn bedrijf de verantwoordelijkheid nam om mensen, die aan de kant staan, in onze dienstverlening te integreren. Het is ondertussen de kracht van ons bedrijf geworden. Een team van mensen met verschillende kwaliteiten en achtergronden die elkaar aanvullen. Zo’n divers team komt tot betere beslissingen. Het brengt andere inzichten en een andere sfeer in je bedrijf. En ook als leidinggevende leer je ervan. Dingen afwegen, relativeren. Wij zijn niet per se op zoek naar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ze zijn gewoon onderdeel van de totale vijver waarin je vist. Voor ons is dit normaal.’

Dreigend tekort

Hoewel Brouwers Groen al jaren mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een werkplek geeft, kampt de groensector voortdurend met een dreigend personeelstekort. Wijbenga: ‘Te weinig mensen kiezen voor een groenopleiding of een carrière in het groen. Jammer, want ons vak is zoveel meer dan schoffelen in de regen. We hebben gespecialiseerde hoveniers, mensen die goed zijn op bepaalde machines, medewerkers die alles weten van ecologie en biodiversiteit, allerlei studiemogelijkheden. We durven zelfs een baangarantie te geven aan jongeren die een groenopleiding willen doen. Iedereen kan een mooie plek bij ons of een ander groenbedrijf vinden, maar toch loopt de aanwas terug.’ Volgens Wijbenga kan het tij worden gekeerd als groenbedrijven samen hun personeelsbehoefte in hun regio op tafel leggen. Vraag is alleen: bij wie? ‘Wij spreken zelf met het UWV, Baanbrekers, Diamantgroep, praktijkonderwijs. Ook zijn er allerlei initiatieven op allerlei niveaus. Maar het is gefragmenteerd. Wij hebben één overkoepelde regionale partij nodig bij wie wij onze collectieve personeelsvraag in één keer kunnen neerleggen.’

WSP Midden-Brabant

Het WSP (WerkgeversServicePunt) Midden-Brabant zou die partij kunnen zijn, zegt Hans Bax. Hij is een van de projectleiders van het project Blik op de Toekomst van VNO-NCW Brabant Zeeland. De afgelopen maanden benaderde hij werkgevers in Midden-Brabant met de vraag of ze, vanwege corona of een andere reden, ondersteuning in hun personeelsbeleid kunnen gebruiken. ‘Alle 35 arbeidsmarktregio’s in Nederland hebben een WSP. Hierin werken UWV, gemeenten en regionale SW-bedrijven als één loket samen om werkgevers te adviseren en ondersteunen bij onder andere het aannemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De dienstverlening is gratis en is juist bedoeld om werkgevers te ontzorgen. Tijdens mijn gesprekken met werkgevers merk ik echter dat 90% het WSP helemaal niet kent. Bovendien ligt bij het WSP Midden-Brabant de focus erg op logistiek. Begrijpelijk, vanwege het belang van die sector in deze regio. Maar veel mensen die bij logistieke bedrijven kunnen werken, zijn ook geschikt voor het werken in de groensector. Toch gaan ze daar niet naartoe. Dit moet veranderen. Bas en zijn collega-werkgevers doen er goed aan om hun collectieve personeelsbehoefte stevig onderbouwd neer te leggen bij het WSP. Dan wordt dit zeker opgepikt.’

Is er een grens?

Als er een structurele samenwerking komt tussen de groenbedrijven in Midden-Brabant en het WSP verwacht Wijbenga dat hij alleen al bij Brouwers Groen elk jaar 10 tot 15 nieuwe medewerkers een mooie werkplek kan bieden: ‘Dit kunnen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zijn, maar ook jongeren uit het praktijkonderwijs. Want juist bij jongeren wil je voorkomen dat ze in de kaartenbakken terechtkomen. Wij leiden deze mensen op en begeleiden ze, zodat de uitstroom van mensen die het niet redden wordt verkleind.’

Nu bestaat  Wijbenga’s personeelsbestand voor 13% uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Als dit aandeel groter wordt, is het dan nog te managen? Zit er een grens aan? ‘Voorlopig niet. Het hangt wel af van de activiteiten die we doen. Het reguliere onderhoudswerk, zoals gemeentelijke bestekken, past prima bij deze mensen. Maar ook specialistisch werk, zoals het bedienen van machines, kan met een goede training en begeleiding uitstekend door hen worden gedaan. Uiteindelijk heb je diversiteit nodig: een goede mix van mensen met verschillende kwaliteiten. Dan maakt hun achtergrond niet meer uit.’

Maakt je beter

Wijbenga heeft inmiddels veel ervaring in het werken met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Wat raadt hij andere werkgevers aan? ‘Begin er in elk geval niet mee om maar aan een bepaald quotum of een social return-verplichting te voldoen. Die motivatie houd je niet lang vol en is niet in het belang van je bedrijf en werknemers. Doe het omdat je het echt wilt. Omdat jij intrinsiek vindt dat jouw bedrijf iedereen een betekenisvolle werkplek moet kunnen bieden. En omdat jij vindt dat diversiteit jouw organisatie en jouw beslissingsprocessen verrijkt. Denk er vooral ook niet te veel over na. Mensen met een afstand zijn gewoon medewerkers die je net als andere medewerkers moet begeleiden en moet inzetten op plekken waar zij het best tot hun recht komen. En die plekken zijn er niet alleen in het groen. Bij vrijwel alle bedrijven kunnen mensen die even aan de kant stonden weer tot volle bloei komen. Benut dit potentieel. Het vervult niet alleen een deel van je personeelsbehoefte, het maakt jou en jouw bedrijf ook gewoon sterker.’