Geen categorie
Het stikstofvraagstuk is inmiddels een van de grootste hoofdpijndossiers in Nederland. In de bouw, in de industrie, op het platteland – vrijwel elke ontwikkeling raakt vroeg of laat aan stikstofregels en -beperkingen. Dat het bedrijfsleven al geruime tijd aandringt op een versoepeling van het stikstofbeleid is dan ook geen geheim. Toch klinkt daarbuiten regelmatig de vraag: is dat wel verantwoord, zolang de stikstofdruk in Nederland zo hoog blijft? Het antwoord is verrassend eenvoudig – en belangrijker nog: onderbouwd. Want juist in de praktijk blijkt dat stikstofreductie en economische groei prima hand in hand kunnen gaan.
Column – door Jan van Mourik, manager belangenbehartiging, VNO-NCW Brabant Zeeland
Uit dat antwoord komt de roep om beweging vandaan. Waarom dringen wij steeds meer aan meer ruimte? Is het louter economisch eigenbelang, of ligt er iets fundamentelers onder?
Die vraag wil ik hier beantwoorden. Als belangenbehartiger spreek ik dagelijks ondernemers, overheden en maatschappelijke partijen in Brabant en Zeeland. En wat ik hoor, is niet alleen frustratie over vertraging of onzekerheid. Ik hoor vooral de overtuiging dat het ook anders kan – verantwoord, met oog voor natuur én toekomst.
Stilstand raakt álle maatschappelijke opgaven
De bouw van woningen stagneert. Bedrijven stellen investeringen uit of verplaatsen ze naar het buitenland. Infrastructuurprojecten blijven liggen. Dat is niet alleen een probleem voor ondernemers, maar voor de hele samenleving. Zonder ruimte voor bedrijvigheid komt ook de energietransitie, de mobiliteit en de woningbouw onder druk te staan. Dáárom dringt het bedrijfsleven aan op een nieuwe balans
De uitstoot daalt al jaren – met perspectief op méér
Het beeld dat er niets verandert in de uitstoot van stikstof is niet correct. Integendeel: de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) door het bedrijfsleven daalt al jarenlang. Dat komt door schonere technologie, elektrificatie, efficiënter energiegebruik. Het totale benzineverbruik daalt jaarlijks met zo’n 5%. En ook investeringen in verduurzaming nemen toe. Veel bedrijven zijn structureel bezig hun impact te verkleinen.
Toch werkt het huidige vergunningsbeleid deze verduurzaming soms juist tegen. De bevriezing van de vergunningsverlening heeft een averechts effect: bedrijven kunnen hun verouderde installaties niet vervangen door nieuwe, schonere systemen. Daardoor blijven oude technieken – met een hogere stikstofuitstoot – onnodig lang in gebruik. Tegelijkertijd worden deze innovaties elders wél gerealiseerd, wat Nederland op achterstand zet. Zo ondermijnt de vergunningsstop niet alleen onze economische slagkracht, maar ook de stikstofdoelen zelf.
Het betekent dat bouwen en ontwikkelen wél kan – zónder dat de stikstofdoelen in gevaar komen. Zie onderstaande grafiek van het RIVM waaruit deze daling blijkt. Dat is ook de kern van het emissiereductieplan van VNO-NCW, Bouwend Nederland en Natuur & Milieu.
De landbouw beweegt óók
Ammoniak, de andere belangrijke stikstofbron, komt vooral uit de veehouderij. Maar ook daar zien we vooruitgang: krimp van de veestapel, innovatie in stallen, betere mestaanwending. En, niet onbelangrijk: boeren willen perspectief – net als ondernemers – op voortgang en ontwikkeling. Het recente gezamenlijke bouwstenendocument van LTO, IPO, VNG en de Unie van Waterschappen laat zien dat ook vanuit de landbouw en overheid de wil er is om samen verder te komenVan
blokkade naar beleid met balans
Niemand pleit voor het loslaten van natuurherstel. Maar een volledig beleidsmatig slot, zonder oog voor realiteit en voortgang, is onhoudbaar. Het is niet óf natuur óf economie – het is én én. Dat vraagt om voldoende vermindering van de uitstoot van stikstof maar ook bewegingsruimte voor bouw en industrie en vooral: vertrouwen in wat er al gebeurt in de praktijk.
Daarom roepen wij als bedrijfsleven op tot een stikstofaanpak die ruimte geeft: aan woningbouw, aan duurzame bedrijvigheid, aan slimme infrastructuur. Niet door de lat te verlagen, maar door beleid slimmer te maken, gericht op resultaat én haalbaarheid.
“Waarom het bedrijfsleven nú ruimte vraagt”
Deze oproep is niet nieuw – maar ze klinkt inmiddels steeds luider. Want de stikstofimpasse ondergraaft het verdienvermogen van ons land steeds meer. En dat kán niet de bedoeling zijn. Gelukkig is er wél een route vooruit: een aanpak die de natuur stap voor stap blijft verbeteren, én tegelijkertijd de economie de ruimte geeft die ze nodig heeft. De feiten laten het zien: de stikstofuitstoot daalt al jaren, ook dankzij innovaties en investeringen uit het bedrijfsleven. Stikstofdaling en economische groei – het gaat wél samen. Na zes jaar stilstand is het tijd om die weg eindelijk in te slaan – zorgvuldig, maar vastberaden.
Meer weten over dit onderwerp?
Neem dan contact op met Jan van Mourik, manager belangenbehartiging, via mourik@vnoncwbrabantzeeland.nl of druk op onderstaande knop om in contact te komen.
Neem vrijblijvend contact op >>
